“Nước ngọt có gas ngày càng phổ biến và là một đồ uống khoái khẩu của các em nhỏ. Có em nghiện đến mức uống nước ngọt thay nước lọc.

Sự lạm dụng này tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sức khoẻ của trẻ”, PGS.TS Lê Bạch Mai, Viện phó viện Dinh dưỡng cảnh báo.

Hại sức khoẻ vì nước ngọt

Theo PGS Mai, điều nguy hiểm nhất khi cho trẻ uống quá nhiều nước ngọt có gas, đó là sẽ làm tăng đào thải canxi qua nước tiểu. Do đó, những trẻ này rất dễ bị thiếu canxi, làm cơ thể không phát triển nhiều về chiều cao, trong khi đó, bề ngang lại phát tướng vì nước ngọt này có hàm lượng đường rất cao, dễ gây béo phì.

Chị Nguyễn Thị Liên (ở Vĩnh Tuy, Hai Bà Trưng, Hà Nội) rất bất ngờ khi được các bác sĩ tại Phòng khám của Viện dinh dưỡng kết luận, con chị bị thiếu canxi dù thể trạng trẻ khá bụ bẫm. Bé Huy đã 4 tuổi, bé chịu ăn cơm, bún, thích đồ ngọt đặc biệt là khoái nước ngọt có gas. Có ngày, một mình bé uống liền hai lon nước ngọt trong khi ép lắm mới được hộp sữa tươi. Thể trạng bé khá bụ bẫm, nhưng thấp hơn 3cm so với tiêu chuẩn, đặc biệt bé ra mồ hôi trộm rất nhiều nên bố mẹ mới đưa đi khám. Khi khai thác từ mẹ sở thích ăn uống của con, các bác sĩ đã khẳng định, bé bị thiếu hụt lượng canxi lớn do việc uống quá nhiều nước ngọt có gas.

“Dù bố mẹ vẫn cho con ăn cân đối dinh dưỡng, trong đó nhiều thực phẩm có hàm lượng canxi cao như tôm, cua, cá. Lượng canxi đưa vào cơ thể trẻ và được hấp thu vẫn ở mức bình thường, nhưng chính sự đào thải canxi nhanh qua nước tiểu vì uống quá nhiều nước ngọt có gas là nguyên nhân gây sự thiếu hụt canxi của bé, khiến bé không đủ canxi để phát triển chiều cao”, PGS Mai giải thích.

“Đáng ngại là trẻ em càng ngày càng chuộng đồ ăn nhanh và nước ngọt. Vì giá thành tương đối rẻ, có những bà mẹ, mua cả thùng nước ngọt về cho con thoải mái uống. Đây thực sự là một mối hiểm nguy với sức khoẻ của trẻ. Trong khi chế độ ăn hàng ngày của trẻ vẫn chưa đáp ứng được lượng canxi cần thiết, tức là nguồn canxi đầu vào vốn rất thiếu, lại thêm uống nhiều nước ngọt có gas khiến việc đào thải canxi nhanh càng khiến trẻ thiếu canxi, dẫn đến còi xương”, PGS Mai cảnh báo.

Hơn nữa, hàm lượng đường trong các loại nước ngọt có gas rất cao, nếu uống nhiều, năng lượng không tiêu thụ hết dẫn đến tích tụ thành lớp mỡ dưới da sẽ khiến cơ thể béo phì, là nguyên nhân tiềm ẩn của các bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, tim mạch gây nguy hại lâu dài cho sức khoẻ của trẻ.

Cần bổ sung nhiều sữa, thực phẩm giàu canxi

Thế nhưng nhiều phụ huynh rất băn khoăn, thậm chí nghi ngờ khi nghe bác sĩ nói về thói quen uống nhiều nước ngọt có gas của trẻ là không tốt cho sức khoẻ. Vì họ thấy trẻ em nước ngoài uống nước ngọt có gas rất phổ biến, nhưng thể chất vẫn phát triển rất tốt cả về chiều cao và cân nặng. Thực tế, thói quen uống nhiều sữa của người nước ngoài là rất tốt, họ sử dụng sữa nhiều như uống nước vì thế, nguồn cung cấp canxi rất dồi dào khiến họ không bị thiếu hụt canxi dù uống nhiều nước ngọt.

PGS Mai cho biết thêm, nhu cầu canxi cho trẻ là 1000mg canxi/ngày, tương đương với 1,5 lít sữa. Nhưng hầu hết trẻ em không thể uống với số lượng sữa lớn như vậy, vì thế, các bà mẹ cần bổ sung nguồn thực phẩm dồi dào canxi để tăng canxi cho trẻ. Các thực phẩm nên ưu tiên là phô mai (lượng canxi trong pho mai cao gấp 6 lần ở sữa với hàm lượng tương đương), cá đồng, tôm đồng, cua (khuyến khích nấu giòn, rang giòn để ăn cả vỏ, nếu bỏ vỏ, xương chỉ ăn nguyên thịt hàm lượng canxi không cao)…

“Nước ngọt có gas là một sở thích của trẻ, việc cấm đoán trẻ rất khó khăn. Nhưng không vì thế mà người lớn chiều theo ý của trẻ, cho trẻ muốn uống bao nhiêu tuỳ thích. Chỉ nên cho trẻ uống nước ngọt ở xa bữa ăn, với số lượng vừa phải và không nên uống thường xuyên hàng ngày. Tốt nhất, không nên “tập” cho trẻ biết uống loại nước này vì nó rất bất lợi với sức khoẻ của trẻ. Còn nếu trong ngày trẻ có dùng tới nước ngọt có gas, cố gắng cho trẻ bổ sung thêm sữa (sữa tươi hoặc sữa chua, váng sữa…) hoặc phô mai để tăng cường canxi cho trẻ.